In Rotterdam wordt niet alleen flink gebouwd. Soms moet er ook worden gesloopt. Sloopkogels zijn daarbij steeds minder te zien. Dit komt omdat de stad kiest voor duurzaam slopen.Momenteel doen we in Rotterdam ervaring op met circulair slopen. Maar wat is dat?

De tijd dat bouwmaterialen en -onderdelen van slooppanden op de vuilnisbelt terechtkwamen, ligt al ver achter ons. Tegenwoordig wordt landelijk circa 95% hiervan opnieuw gebruikt. Hergebruik van materialen zoals hout, metalen en glas heet ‘duurzaam slopen’. Circulair slopen gaat nog een stapje verder. Hier is de uitdaging om de te slopen materialen en producten zo lang mogelijk te blijven gebruiken.

Te veel kit en purschuim
‘Circulair slopen begint al bij het ontwerpen van nieuwe gebouwen’, zegt Cor Luijten, beleidsadviseur van de gemeente Rotterdam. ‘Al voordat je gaat bouwen, moeten opdrachtgevers en bouwers kijken welke grondstoffen en materialen goed herbruikbaar zijn als een gebouw aan het einde van zijn levensduur is. En welke materialen je bij de sloop goed kunt demonteren. Bij bouwprojecten zie je dat onderdelen van een pand aan elkaar worden bevestigd met beton, lijm, kit en purschuim. Hergebruik van die bouwmaterialen is daardoor veel lastiger. Er zijn ook andere mogelijkheden om gebouwen stevig én makkelijk demontabel te maken. Bijvoorbeeld via droog-droogverbindingen, zoals de deuveltechniek.’

Circulair slopen gaat dus over het hergebruik van bulkmaterialen én concrete bouwonderdelen, zoals kozijnen, deuren en toiletpotten. Luijten: ‘Als je deze kunt opknappen en kunt inzetten in nieuwe panden dan ben je nog beter bezig voor milieu en klimaat.’

Een goed voorbeeld is de renovatie van het HAKA-pand in de Vierhavensstraat in Delfshaven. Sloopmaterialen, zoals deuren, krijgen daar een nieuw leven als kantoormeubilair. De bouwers hoefden daardoor slechts 30% van de materialen nieuw in te kopen.

Aansprekend
Een ander aansprekend project is volgens Luijten de samenwerking tussen het Erasmus MC en Woonstad Rotterdam. Deze woningcorporatie neemt diverse bouwproducten over uit een van de oude ziekenhuispanden van Erasmus MC. Het gaat bijvoorbeeld om toiletpotten en plafondplaten. Deze krijgen – opgeknapt en wel – een plaats in de huizen van Woonstad Rotterdam.’

Digitale marktplaatsen
Opdrachtgevers van bouwprojecten kunnen circulair slopen stimuleren aan de hand van een kaart van mogelijk bruikbare producten. In het jargon heet dit ‘Oogstkaart’. Ze letten er daarbij op dat het werkbaar en financieel aantrekkelijk is voor bouwers en slopers. Luijten: ‘Vraag en aanbod van sloopmaterialen komen steeds dichter bij elkaar. Je ziet dat er digitale marktplaatsen van herbruikbare bouwmaterialen en -producten ontstaan. Ondernemers zien hier terecht een markt in.’

Luijten: ‘Er lopen tal van pilotprojecten die moeten uitwijzen wat wel werkt en wat niet. Alle betrokkenen hebben nog veel te leren, maar we maken stappen!’