Steeds meer Rotterdammers kunnen organisch afval scheiden. Organisch afval bestaat uit resten van groenten en fruit, (gekookte) etensresten en afval uit de tuin, oftewel gfe+t. Dit afval kan worden omgezet in compost: een zwart goedje vol voedingsstoffen die onze grond verrijken, zodat nieuwe planten weer goed groeien. De gemeente bracht een paar weken geleden compost terug naar Rotterdam. Voedseltuin Rotterdam ontving, net als vier andere initiatieven, een vrachtwagen vol.
De voedseltuin Rotterdam bestaat inmiddels twaalf jaar en is opgericht door de Voedselbank, er vlak achter gevestigd. Meriam Beek: “Destijds kreeg de voedselbank maar weinig groenten binnen. Er ontstond een idee om op dit stuk braakliggende grond groenten te gaan verbouwen, zodat ze dat ook aan konden bieden. Samen met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt – en mensen die zelf ook bij de Voedselbank kwamen – werd Voedseltuin Rotterdam opgezet.”
Inmiddels werken er veel verschillende mensen in de tuin. Sommigen vinden het leuk om te doen naast een vaste baan. Anderen zijn werkloos of zitten in een re-integratietraject. “Dat vind ik er het leukst aan. Groen is deels het doel, want we willen groenten produceren. Maar het is vooral ook een middel voor mensen om weer in hun kracht te komen staan.”
Toegankelijk voor iedereen
Meriam maakt zich hard voor een rechtvaardige wereld. “Veel duurzame dingen zijn niet voor iedereen toegankelijk. Neem zonnepanelen. Dat kost veel geld, waardoor het maar voor een kleine groep is weggelegd. Daarom proberen we op de tuin alles wat we doen, beschikbaar te maken voor iedereen. Compost is daar een mooi voorbeeld van. Je hoeft maar een emmertje groenteafval te hebben en je kunt compost maken.”
Als mensen er liever niet zelf mee aan de slag willen, kunnen ze ook op de Voedseltuin terecht. “Om ons heen zitten veel eettentjes en bewoners die hun snijafval op onze composthoop gooien. Het leuke is dat ze dan ook een zakje compost mee terug kunnen nemen als ze willen. Dat idee willen we nog veel meer gaan verspreiden.”
Groeien als kool
De compost die de Voedseltuin zelf maakt, is nog niet genoeg om de tuin het hele jaar door van voldoende voeding te voorzien. Want ondanks dat ze gebruikmaken van principes uit de permacultuur, is aanvullen met compost wel nodig. “We wieden weinig onkruid en wat we wel uit de grond halen, laten we als ‘mulch’ op de grond liggen. Dat wordt afgebroken en omgezet in organisch materiaal. Op die manier geef je de grond terug wat je eruit haalt en put je de aarde niet teveel uit.”
“Toch heeft de grond ieder jaar wel wat extra voeding nodig. Daarom strooien we bij de start van een nieuw groeiseizoen overal wat compost. Soms voeden we gedurende het jaar nog bij. Bij bladgroenten hoeft dat meestal niet, maar kolen vragen meer van de grond. Dan is het echt nodig.”
Compost als kostenpost
Tot een paar jaar geleden kocht de Voedseltuin Delfshaven ieder jaar een grote hoeveelheid compost in. Dat is een kostenpost. “Wij leven van subsidies en donaties, dus zoeken we ook alternatieven. Een paar jaar geleden konden we via een groenaanbesteding van de gemeente van een hovenier gratis compost krijgen. Dat project is inmiddels gestopt. We zijn blij dat we dit jaar via een ander groenproject compost kunnen ontvangen.”
Meriam was, net als veel andere initiatieven, wel kritisch op het aanbod. “Je wil toch weten wat je binnenhaalt, zeker als je wil tuinieren met oog voor de natuur. Tegelijkertijd wil je ook blij zijn met iets dat gratis aangeboden wordt. Wij hebben daarin een afweging gemaakt. En de vragen zijn in ieder geval gesteld. De gemeente weet dat we niet zomaar alles accepteren.”
Circulaire actie
Meriam vindt het rondbrengen van de compost een mooie, circulaire actie. Al zou ze zelf het liefst nog een stapje verder gaan. “Het zou mooi zijn als je ook voor compost een herkomstcheck kunt doen. Net als dat je op groenten en fruit uit de supermarkt kunt zien waar het vandaan komt, zou ik dat van de compost die we niet zelf maken ook wel willen weten.”
Ook jouw gfe+t-afval is een voedingsbodem voor nieuw groen. De gemeente wil de komende jaren in steeds meer wijken containers voor dit afval neerzetten, zodat over een paar jaar alle Rotterdammers makkelijk organisch afval kunnen scheiden.
Meer stadstuinen ontvingen compost van het Rotterdams gfe+t-afval. Lees ook de verhalen van:
Op sommige van deze plekken kunt u ook compost ophalen.
Tekst: Merel Nolet Fotografie: Jan de Groen
