M4H
16 Januari 2025

Bouwen met de toekomst in gedachten: 010 en 020 bundelen krachten

"De eerste stap naar verbetering is erkennen dat je een probleem hebt," zegt Wouter Streefkerk, adviseur Bouwfysica, Circulariteit en Duurzaamheid bij de gemeente Rotterdam. De Rotterdamse wethouder Chantal Zeegers gaf eerder al aan dat Rotterdam over een paar jaar niet meer kan bouwen als het op dezelfde voet doorgaat. "Ik ben erg blij met deze politieke uitspraak van Chantal Zeegers. Hiermee wordt de (planetaire) grens erkend en aangegeven dat we op de huidige manier niet verder kunnen. Het geeft ons het mandaat om samen met de markt echt op zoek te gaan naar oplossingen. Dat begint bij eerlijk rekenen en het delen van inzichten en kennis. We hopen dat iedereen mee kan doen om scherp te krijgen welke oplossingen betaalbaar bijdragen aan de realisatie van woningen binnen de gestelde grenzen." We vroegen Streefkerk wat er moet veranderen om toch aan de bouwopgave te kunnen voldoen. 

Wouter Streefkerk nam deel aan een serie van drie workshops die CircuLaw samen met de gemeente Rotterdam organiseerde over circulair bouwen en gebiedsontwikkeling. De centrale vraag was: Hoe kunnen beleidsmakers circulair bouwen beter in de praktijk brengen? Tijdens deze sessies verkenden de deelnemers hoe zij binnen de bestaande regelgeving duurzame ambities beter kunnen implementeren en borgen. Streefkerk deelt zijn ervaringen.

 

Wat heb je uit de workshops gehaald?

"De workshops hielpen collega’s om de praktische kant van circulair bouwen te begrijpen en te ontdekken welke mogelijkheden de huidige wet- en regelgeving al bieden om circulariteit te bevorderen."

Dankzij deze kennis konden multidisciplinaire projectteams van lopende bouw- en gebiedsontwikkelingsprojecten terug- en vooruitkijken:

  • Hoe had circulariteit in eerdere fasen van projecten beter geborgd en bevorderd kunnen worden?
  • Waar liggen nu of in de toekomst nog kansen?

     

Welke instrumenten hebben potentie voor gebiedsontwikkeling en bouwprojecten in Rotterdam?

"Ik ben betrokken bij het Merwe-Vierhavens (M4H) project. Voor het bestemmingsplan, inmiddels vervangen door het omgevingsplan, was een milieueffectrapportage (MER) nodig. Hierin onderzoek je de milieueffecten van het plan. Omdat circulariteit een van de speerpunten is binnen de Rotterdamse omgevingsvisie, dachten de planmakers: 'Hier moeten we iets mee. We bellen Wouter.'"

Met de juridische instrumenten van CircuLaw hadden we het plan nóg scherper kunnen maken:

  • Duurzaam materiaalgebruik afdwingen: We hadden een experimenteerbepaling kunnen inzetten om meer duurzaam materiaalgebruik te stimuleren.
  • Sloopmelding als juridisch instrument: Bij elke vergunning of sloopmelding moet aangetoond worden wat er met de materialen is gebeurd.
  • Duurzaam tenderbeleid: Een van de workshops was een trigger om voor het deelgebied Merwehavens binnen M4H een duurzaam tenderbeleid te ontwikkelen. Dit stelt circulaire eisen aan de 15 à 20 tenders voor het gebied.

 

Samenwerking tussen Rotterdam en Amsterdam: gedeelde belangen in circulariteit

"Gemeenten hebben veel gedeelde belangen en uitdagingen. Daarom is het belangrijk dat we als gemeenten niet allemaal iets anders doen op het gebied van circulariteit. Dit voorkomt dat bouwers, architecten, aannemers en ontwikkelaars in verwarring raken door verschillende regels. Gelukkig zie ik dat gemeenten, zowel ambtelijk als bestuurlijk, hier intensief mee bezig zijn. In Rotterdam doen we dit graag in samenspraak met de bouwsector. Dit heeft geleid tot het Plan van Aanpak Duurzaam Doorbouwen."

Door inzicht te bieden in mogelijkheden en voorbeelden van geïmplementeerde instrumenten te delen, probeert CircuLaw uniformiteit te creëren in circulaire visies, aanpakken en voorwaarden. Dit biedt de markt duidelijkheid en geeft circulaire ondernemers uiteindelijk een voorsprong.

Laat minder, beter, langer en opnieuw gebruik van grondstoffen de oplossing zijn!

Mijn inzicht is dat circulariteit de oplossing moet zijn, en niet slechts een toevoeging aan een bestaand proces. Kijk vanaf het begin naar je projectopgave, inclusief duurzaamheid, en denk na over welk circulair principe hier een meerwaarde biedt
 

Wouter Streefkerk

Hoe kunnen collega’s binnen de organisatie CircuLaw gaan gebruiken?

"Niet iedereen hoeft CircuLaw te gebruiken, maar de website is erg handig om juridische instrumenten en wetten na te lezen en inspiratie op te doen over de mogelijkheden voor circulariteit. Zeker omdat de makers hun best doen om deze juridische informatie zo begrijpelijk mogelijk te maken."

Het toepassen van de instrumenten op CircuLaw richt zich op het vastleggen of afdwingen van circulaire werkwijzen en verschilt daarmee van het toepassen van circulaire principes. Beide benaderingen vullen elkaar aan en versterken elkaar. "Een volgende stap voor CircuLaw is het verder uitwerken van de praktische toepassing van juridische instrumenten in concrete voorbeelden."

Ben je benieuwd naar de kansen en mogelijkheden die huidige en aankomende wet- en regelgeving bieden om de circulaire transitie te versnellen? Of wil je samenwerken met CircuLaw? Kijk op www.CircuLaw.nl of stuur een mail naar info@CircuLaw.nl.

De workshops

Workshop 1: Gebiedsontwikkeling en juridische instrumenten 
Welke juridische instrumenten kunnen we inzetten om circulariteit te bevorderen?

Workshop 2: Circulair bouwen in de praktijk 
Deze sessie richtte zich op de herontwikkeling van een gebied met nieuwe woontorens. Belangrijke aandachtspunten:

  • Het stellen van circulaire bovenwettelijke eisen die toegepast kunnen worden binnen gebiedsontwikkeling.
  • Manieren waarop contractering kan plaatsvinden tussen de gemeente, een woningcorporatie en een ontwikkelaar.


Workshop 3: Oogsten van secundaire materialen 
Hoe kunnen secundaire materialen worden gebruikt in lijn met de aanbestedingswet?

  • Wat komt kijken bij circulair slopen? Aan de hand van een praktijkvoorbeeld van de circulaire sloopketen in de provincie Noord-Holland werd inzichtelijk gemaakt hoe materialen en elementen met gesloten kringlopen in kaart kunnen worden gebracht. Voor elke stap (van oogst, verwerking of bewerking, verkoop, toepassing, etc.) zijn bedrijven en voorwaarden binnen het gebied aanwezig, met als doel hergebruik van materialen standaard te maken.
  • Hoe kunnen we dit in Rotterdam inzetten en hoe kunnen we bestaande wet- en regelgeving benutten om dit te concretiseren?

Delen via

Meld je aan voor de Rotterdam Circulair Nieuwsbrief

Schrijf je in voor de nieuwsbrief
logo port of rotterdam
logo provincie zuid-holland
Logo DCMR Milieudienst Rijnmond
logo blue city
Gemeente Rotterdam logo