Niets weggooien: de Weggeefwinkel in de Agniesebuurt bewijst dat het kan

Woensdagmiddag, kwart voor een. De winkel die iedere woensdagochtend haar deuren opent, krioelt van de buurtbewoners op zoek naar verborgen parels en bruikbare spullen.

Toen Annemarie van den Berg de winkel eind 2024 begon, wist ze al dat er behoefte was aan een weggeefwinkel in de wijk. Al snel haakte Karola van Rooyen aan om samen verder te bouwen aan de circulaire winkel en ontmoetingsplaats met als motto ‘delen is helen’. Wat begon als grote droom in een kleine leegstaande ruimte, werd werkelijkheid toen de naastgelegen huurders het pand verlieten.

Circulair distributiecentrum

“We zijn van winkel uitgegroeid tot circulair distributiecentrum”, vertelt Karola. Met hulp van gebiedsmanager Okach Bouchtaoui van gemeente Rotterdam en verhuurder Havensteder konden ze de kosten voor de grotere locatie dekken, waar ze inmiddels zo’n 3.000 kilo spullen per maand doorgeven. “We hebben de regel dat we niks weggooien. Daarmee maken we het onszelf best lastig.”

Annemarie en Karola bedachten er iets op: grotere afzetkanalen. Karola: “We hebben een groot netwerk en we zijn dol op problemen, dat dwingt ons tot onderzoek”. En dus gaan boeken naar de leeszaal, bruikbare spullen naar stichting Essajo en grote aantallen knuffels naar het dierenasiel. Ze vonden zelfs een fabriek in Purmerend die oude en kapotte schoenen recyclet naar sportvloeren en nieuwe zolen.

Niets weggooien

Voor die kapotte schoenen betaalt de Weggeefwinkel één euro per kilo aan de fabriek. Özlem Ates, projectleider bij Rotterdam Circulair vindt dat het benoemen waard: “Die keuze maken ze liever dan dat ze het weggooien, dat is het mooie aan dit verhaal. Ze hebben in een jaar tijd niets weggegooid, nog geen kapotte schoen. Rotterdam heeft de ambitie om in 2050 helemaal circulair te zijn en de Weggeefwinkel bewijst dat het kan.”

Is het dan alleen maar rozengeur en maneschijn? Nee hoor, zegt Karola. “Als iets stuk is, komen mensen soms terug en klagen ze dat ze het maar hebben weggegooid. Dat is jammer, want we hadden het liever gerepareerd.” Okach vult aan: “Omdat het gratis is, nemen mensen soms meer spullen mee dan ze nodig hebben. Dan is het goed om te vragen wat iemand echt nodig heeft. En soms hebben mensen gezelligheid nodig!”

Circulair én sociaal

Özlem kijkt met trots terug op het afgelopen jaar. “Doorgeefwinkels zijn van grote betekenis”, zegt ze. “Niet alleen circulair, ze zorgen ook voor een sociale transitie. Mensen ontmoeten elkaar, delen met elkaar, geven door. Daar is behoefte aan.”

“Naast spullen, zijn we ook cultuur gaan delen”, vertelt Karola. “We hebben drie programmeurs, pop & punk, experimenteel en performance. We hebben concerten met een heel gemixt publiek.”

Okach sluit zich daarbij aan. De Agniesebuurt stond lang bekend om zijn overlast en drugsproblematiek. Bewoners vermeden het gebied. “Nu zie je hier op woensdagen allerlei bewoners samenkomen. Dat is niet interessant voor een drugsdealer. Nu de overlast weg is, willen we met dit soort programmering iets teruggeven aan de buurtbewoners.”

Radicale vriendelijkheid

Nog een reden voor het succes zijn volgens Okach de “twee fantastische en zeer toegankelijke kartrekkers”, Annemarie en Karola. “We doen hier aan radicale vriendelijkheid”, verklaart Karola. “Het maakt niet uit in wat voor situatie je zit, wat je altijd kan doen, is aardig zijn. We doen daar echt actief ons best voor.”

Binnenkort start De Weggeefwinkel een samenwerking met het Repair Café en worden ze als goed doel bij Droppie gelanceerd. Ze hopen van de donaties een buurtbord te realiseren waar initiatieven en activiteiten op geplakt worden. Ze bestaan één jaar, maar klaar zijn ze voorlopig nog niet.